Idea schronisk młodzieżowych na świecie jest realizowana ponad 100 lat. Jej prekursorem był w sierpniu 1909 r. niemiecki nauczyciel Richard Schirmann. Zaowocowała ona uruchomieniem w 1912 r. pierwszego na świecie schroniska w Altenie (Altena Castle). W 1919 r. powstaje Niemieckie Stowarzyszenie Schronisk Młodzieżowych, a jako trzecie z kolei na świecie – Stowarzyszenie Polskich Schronisk Młodzieżowych. Obecnie w ponad 90 państwach całego świata działają schroniska młodzieżowe w liczbie około 4 500 obiektów, które stanowią największą i najlepiej zorganizowaną sieć tanich noclegów. W Polsce działają 4 schroniska młodzieżowe prowadzone przez PTSM, oraz 154 Szkolne Schroniska Młodzieżowe całoroczne, a dodatkowo na okres wakacji letnich samorządy i władze oświatowe wspólnie z PTSM organizują około 100 placówek sezonowych.